Raniuszek to niewielki ptak z rodziny raniuszków.
Występowanie
Raniuszek występuje na znacznym terenie Europy. Nie występuje – przede wszystkim z uwagi na niskie temperatury – na terenie Skandynawii. Raniuszek występuje również w Azji – między innymi w Japonii, Chinach, na Kamczatce. Pojawia się także w niektórych rejonach Afryki.
Ptak jest częściowo osiadły, częściowo wędrowny – zależne jest to między innymi od miejsca bytowania i warunków pogodowych w danym rejonie.
W Polsce raniuszek oceniany jest jako ptak średnio liczny. Bardzo liczny podczas przelotów. Gniazda tego ptaka widywane są między innymi na terenie Dolnego Śląska.
Gniazdo tego ptaka jest dość skomplikowane w budowie, dlatego gromadzenie samego materiału na nie, zajmuje nierzadko raniuszkom kilka tygodni. Gniazda posiadają boczne wejście, a same są jajowate w kształcie i wiszące.
Gniazda budowane są na krzewach lub w gałęziach drzew – przede wszystkim w gałęziach drzew liściastych.
Wygląd
Ptak kwalifikowany jest bardzo niewielki. Rozpiętość skrzydeł nie przekracza 20 cm. Charakterystyczną cechą jest upierzenie, nieco upodabniające ptaka do sikor. Wierzch ciała, skrzydła i dość długi ogon są koloru ciemnego, reszta ciała zawiera piórka o nieco jaśniejszym kolorze.
O wiele mniejszy od popularnego wróbla. Ciekawostką jest, iż w locie przypomina kulkę z rękojeścią.
Pożywienie
Raniuszek jest ptakiem o niewielkim i dość słabym dziobie, dlatego jedynym jego pożywieniem – szczególnie w okresie zimowym – są larwy, owady i podobne stworzenia. Bardzo często wydłubuje je z zakamarków kory drzewnej, zbiera je również z powierzchni liści. W przypadku pokarmów pochodzenia roślinnego, wybiera owoce i nasiona na tyle miękkie, by móc sobie z nimi poradzić.
Lęgi
Ptak wyprowadza jeden lubi dwa lęgi w roku. Samica znosi z początkiem lata lub końcem wiosny 6-10 jaj, które wysiaduje około 12 dni. Młode przebywają z rodzicami w gnieździe około 20 dni, później przebywają w okolicach, zbijając się w małe stadka.
Na terenie Polski jest to ptak objęty ochroną gatunkową.